İlköğretim ve lise yıllarında öğretmenler, öğrencilerin yardımcı kitap almasını onaylamaz. Fakat öğrenci; soruları çözmüş, konuları kısaltmış bu özet kitaplara bayılır. Konular ders kitabında sıkıcı gibi görünürken, yardımcılarda az ve öz bilgiler bulunur. Öyleyse bu kitaplar derslerde neden ana kaynak değil?
Yukarıdaki soru, yardımcı kitabı destek için sorulmuş değildir. Amaç, psikolojinin uzun süreli bellek kavramında geçen özümlemenin önemini vurgulamaktır. Özümleme, yeni öğrenilen bilginin, sahip olunan diğer bilgilerle bağlantı kurarak kıyaslanmasıdır. İlköğretim sıralarında öğretmenlerin bilinçli/bilinçsiz “şimdi bu kelimeyi cümle içinde kullanalım” örnekleri, bu durumun başarısından türemiştir. Eğer kelimenin anlamını öğrendikten sonra akılda analiz etmezseniz, yeni bilgiyi muhtemelen unutursunuz. Bir profesör, ders kitabından daha fazla bilgiye sahiptir. Çünkü konuyla ilgili her ayrıntıyı araştırırmış, üzerinde deneysel gözlemler yapmış ve böylece mümkün olan en iyi sonuca yaklaşmıştır. Sahip olması gereken net bilgi, özümlenerek hafızaya kazınmıştır. Yani ne kadar geniş bilgiyi gözden geçirilirse, o kadar fazla şey hatırda kalır.
Bir yemek tarifini öğrenmek için malzemeleri bilmek yeterli değildir. Yemek pişirmek için, daha önce başarıyla uygulanan ve paylaşılan yöntemi izlemelisiniz.
Anadolu Üniversitesi’nin uzaktan eğitim sistemi AÖF’de öğrencilere sunulan ders kitapları, bu konuda oldukça iyi bir yapıya sahiptir. Kitap hazırlığında uzmanlar, yeterince kaynak sorgulaması yaparak, dikkat içeren sözler, net örnekler ve ayrıntısal yaklaşımlarla konuya odaksal yaklaşmış, farklı kitap tavsiyelerinde bulunmuşlardır. AÖF sistemindeki öğrencilerin sayısal çokluğu, yayınevlerinin ilgisini çeker. Hazırlanan yardımcı kitaplar ise, önemle vurgulanan noktaları dikkate alır. Bunu; vurgulu kelimelerden, maddelerden, tanımlamalardan ve örnek sorulardan çıkarırlar. Eğer öğrenci sadece yardımcı kitapları dikkate alırsa, ezbere yönlenecektir. Ezber, uzun süreli bilginin oluşmasını engeller. Fakat bununla beraber ana dersin kaynak kitabı incelenmişse, yardımcı kitaplar tekrar amaçlı fayda sağlayabilir.
Bugün piyasadaki birçok modüler set (her ders için ayrı kitap), uzaktan eğitim sistemindeki uzmanların yöntemini kopyalıyor. Anlatımda doğru özet, can alıcı örnekler ve sorular, kalın veya italik seçimlerle vurgulanmış kelime/cümlelerle, en iyi yardımcı kaynak konusunda yayınevleri birbiriyle yarışıyor. Yardımcı kaynağın iyi olup olmadığını analiz için, ana kaynağı tanımalısınız.
Yardımcı kitaplar size sınav kazandırabilir. Fakat bilgiyi hayatınızda kullanmak istiyorsanız, ana kaynakları okumaya, hatta ana kaynakların önerdiği kitapları incelemeye özen gösterin. Unutmayın ki kestirme yollar, ancak ana yoldan en az bir kere geçmişlerin alternatifi olmuştur.
Emre Türker
Picture: flickr
Net ve ikna edici bir yazı, teşekkürler.
YanıtlaSilaçıklama için teşekkürler özellikle sınava giricek öğrenciler (mesela ben) için oldukça bilgilendirici ve önemli bir yazı :)
YanıtlaSilalizafersapci… Net ve öz yorum için teşekkürler :)
YanıtlaSilßöqürtLenLi PasTa… Umarım uygulamada başarılı olursun, şimdiden kolay gelsin :)
Genelde sınıfı geçme kaygısıyla hareket ettiğim için AÖF tarafından basılıp dağıtılan kitapları pek okumazdım. Sadece arada yardımcı kitaplarda okuyup anlayamadığım yerleri ana kitaptan incelerdim. Bu incelemelerimde de genellikle yardımcı kitapta anlayamadığım konuyu verilen örnekler sayesinde anlardım. Kısacası demek istiyorum ki haklısınız. :) Bu sene yine yardımcı kitap aldım ama ders çalışma şeklimi değiştirdim. Şimdilerde öncelikle ana kitaptan üniteyi okuyor, soruları çözüyor, daha sonra da yardımcı kitapta şöyle bir üniteyi tekrar edip soruları çözerek pekiştirme yapıyorum. Bu güzel yazı için teşekkürler. Ayrıca yazının son cümlesi çok hoşuma gitti.
YanıtlaSilDozi… Doğru yolu sorgulayarak ve yaşayarak bulman, seni yanlışların tekrarından koruyacaktır. Hayatından verdiğin örnek kesitle, okuyucunun düşüncesini pekiştirmiş oluyorsun. Değerli bir yorum olmuş.
YanıtlaSilBu arada son sözün etkileri açısından, son cümle üzerinde biraz daha fazla yoğunlaşıyorum, beğenmiş olman da benim doğru yolumu gösterir, öyleyse ben de sana teşekkür ederim. :)
Ortaöğretim sisteminde birkaç yıl öncesine kadar klasik liselerde okutulan İngilizce Ders Kitabının ''Have you ever seen a television?'' şeklinde soru barındırdığını biliyor muydun? -bu kitap en az 20 yıl öncesinden süregelmiş bir ana kaynaktı ve milyonlarca öğrenciye okutulmuştu.Bilgisayar çağındaki çocuklara ''Hiç televizyon gördün mü?'' diye soruluyor,düşün.
YanıtlaSilBu bilgiler ve tespitlerin çok doğru ve yüzde yüz haklısın. Eline sağlık Emre...
Zeugma... Kitapların şekil ve görselliğini anımsadığım halde, soru cümlelerinin çoğunu hatırlamıyorum. Bu soru belki de dikkatimi çekmemişti, bilmiyorum.
YanıtlaSilİlginç bir ayrıntı, teşekkürler Zeugmacım ;)