08 Aralık 2009

Senin Annen Bir Leylekti Yavrum

“Seni leylekler getirdi” muhabbeti, yılların eskitemediği kalıplaşmış esprilerden biridir. Yaşla doğru orantılı çürüyen teorideki “Her şakanın ardında bir ciddiyet, her ciddiyetin ardında bir şaka vardır” cümlesini düşünürsek, leyleğin bu işteki parmağı ne?

Leylek hikâyesiyle oyalanmış çocuklar, şimdilerde yok denecek kadar az. Medyanın yaygın olmadığı dönemlerde, leylek getirme hikâyesini çocukların yutma olasılığı yüksekti. Fakat yine de bilmiş çocukların sohbetleri, algıda yanılgıya dönüşürdü.

-Beni leylekler getirmiş
-Leylek olan annen mi, yoksa baban mı?
-İkisi de değil
-O zaman leylek sizin postacı!

Leyleğin aile anlayışı ve insanlara yakınlığı, işin özüyle alakalı olabilir. Sıcak bölgelere sürekli göç halindeki bu kuşlar, baca ya da direklere yuva yapar ve göç döngüsünde tekrar aynı mekânlarına geri dönerler. Leylek, benzetmede kullanılan terimler içine de girmiştir. Uzun zayıflara “Leylek gibi”, gezme meraklısına “Leyleği havada gördüm”, dışlanmaya “leyleğin attığı yavru”, lafta usta ama icraatta (uygulama) işe yaramazlara “leyleğin ömrü laklakla geçer” gibi…

Masalları ya da cinselliği örten hikâyeleri bir kenara bırakırsak, gerçek araştırmalara daha iyi konsantre olabiliriz. İktisadi düşünme hatalarıyla ilgili okuduğum bir araştırma yazısında, şöyle açıklama yapılıyor: “Yapılan araştırmalarda, leyleklerin göç mevsimi olan bahar ayında, bebek sayısında artış gözlenmiştir. Başka bir anlatımla, leylek sayısı ve yeni doğan bebek sayısı aynı anda değişiyor.” örneği “bu değişim ilkesiyle, bebeklerin leylekler tarafından getirildiği sonucuna varamayız. Değişimler tamamen tesadüfîdir ve aralarında nedensellik bağlantısı yoktur.” şeklinde devam ediyor. Bu orijinalinden kısaltılmış örnek, sanki olguyu daha iyi açıklıyor.

Leylekler, soyluluk ve zirve bakımından kartallara benzese de, topluma yakınlığı ve incelikleriyle, sıcak hayvanlardır. Uzun süren yaşamları düşünüldüğünde, en bilgili gezginlerden sayılabilir. İşte insan olarak örneklenmesi gereken de; soylu, zirveye oynayan, toplumla barışık, sıcak ve gözlemleyici yapıdır. Bu kavramlar, bir insanın hayata bakış açısını artı yönde etkileyen önemli özelliklerdir.

Emre Türker

Picture: flickr
Kaynakça:
1- Anadolu Üniversitesi AOF Yayınları. – İktisada Giriş /Sayfa-10
2- Büyük Larousse 14. Cilt / Sayfa-7640

11 yorum:

  1. yazınızı okuyunca walt disney'in son kısa filmi gözümde canlandı.keşke onu da ekleseymişsiniz.yazınıza cuk otururmuş.

    YanıtlaSil
  2. kara kitap... İzlemedim ama bahsettiğin kısa filmin ismini belirtirsen, araştırma şansım olabilir.

    YanıtlaSil
  3. beni getiren o leyleği bir bulsam yapacağımı biliyorum ama neyse :))

    YanıtlaSil
  4. eserce... Neyse o zaman... :)

    YanıtlaSil
  5. İlginç bir yaklaşım olmuş :)

    YanıtlaSil
  6. Sahi esas olarak nedir ki ''Seni leylekler getirdi'' söylemine ilham olmaları bu hayvanların?
    Yuva yapmak için ağızlarında sürekli çalı çırpı taşımaları mı esin kaynağı olmuştur dersin?

    Leylekleri kartallardan ayıran özellikler olarak topluma yakın ve sıcak hayvanlar oluşu fikrine tamamen katılıyorum. Bizim sitenin cami kubbesini her yıl mesken tutmuş bir leylek var.Aynı leylek olduğu söyleniyor. Siteyi çok seviyor, bakınıp duruyor:) Yön bulma konusunda da müthişler Emre..

    Çok güzel bir yazıydı yine (Bu cümleyi söylemekten hiç bıkmayacağım ben.Gerçekten)..

    YanıtlaSil
  7. Off the record****

    2 saattir yorum gönderemedim Emree...
    bütün tarayıcıları denedim.Zor gidiyor blogundaki yorumlar hep..
    bugün ise zordan da öteydi.
    bi ilgilensen bence..
    İyi geceler dilerim sevgili psikolog :))

    YanıtlaSil
  8. sedenist… Sıkıntı vermeyen her yaklaşımın yanındayım :)

    Zeugma…
    Sitenize gelen leylek, yüksek bir ihtimalle aynı kuştur. Her yıl sizi ziyaret eden bu dostane hayvanla görüşmek ne hoş. Fakat bu güzelliği hissetmek için fark etmek gerekir. Sen, farkında olan değerli bir varlıksın değerli Zeugma.
    Yazılarımla ilgili iltifatlar, normal olarak beni mutlu ediyor. Dolayısıyla hiç sıkılmamanı umut ederek yazılarıma biraz daha anlam katmaya çalışıyorum. Güzel bir yaptırım. :) Her anlamda ruhen ve bedenen teşekkürlerimi sunuyorum.

    Gönderdiğin yorumlar bana ulaşmış ama ne gibi ciddi bir problem var ki?
    Farkında olduğum şöyle bir şey var: Her yorum gönderildiğinde, genel olarak ilk seferinde işlem başarısız, ikinci denemede onaylanıyor. Teknik bilgim yeterli olmadığı için, çözüm üretemedim. Keşke ilgilenebilsem :)
    Sana da gülümsemeleri bol, paylaşımı sıcak günler dilerim Zeugmacım.

    YanıtlaSil
  9. Bebeklerin gelişi mart nisan gibi bahar aylarına denk geliyorsa eğer bunun sebebi ağustos ayının stressiz ve keyifle geçen tatil ayı olmasındandır:)

    YanıtlaSil
  10. Kunegond… Tartışılır valla :) Sıcağın cüretkârlığı arttırması ve buna bağlı olarak arzuların hit düzeye ulaşması, leyleği hareketlendiriyor olabilir :)

    YanıtlaSil
  11. Leyleğin de asaleti varmış.Bu yazıyı okuyunca leylekleri daha bir sevdim.

    YanıtlaSil